بلوچی دوزی (سوچن دوچ)مجموعه انواع خاصی از سوزن دوزی است که توسط زنان بلوچ انجام میشود و
اولین بار از ذهن و خالقیت زنان بلوچ ایجادشدهاست. سوزن دوزی بلوچی دارای مهر اصالت از سازمان
یونسکو میباشد و در فهرست میراث معنوی کشور ایران ثبت شدهاست. یکی از صنایع که در حد خود بسیار
زیبا و ارزنده است، و با نهایت زیبایی و با ابریشمی که با رنگهای طبیعی رنگ کردهاند و رنگش ثابت است و
هیچ وقت از بین نمیرود، نخدوزی میکنند. ویژگی مهم سوزن دوزی بلوچ،هندسی بودن نقوش،ظرافت و نوع
دوخت در مقایسه با سایر انواع سوزن دوزی ها می باشد.بیشترین شکل هندسی که در آن به چشم می خورد
مثلث ،مربع ، مستطیل و لوزی است، کلیه دوخت های بلوچستان به صورت افقی و با شمارش تار و پود پارچه
انجام می گیرد.میتوان گفت سوزن دوزی با صنعت تولید ابریشم رابطه ای مستقیم دارد و قراین تاریخی مبین
آن است که در گذشته پرورش کرم ابریشم در بلوچستان معمول بوده و تجارت ابریشم بازار گرمی
داشتهاست .داستانهای حماسی، که نمایانگر روحیه رزم آوری و سلحشور ی بلوچ هاست، بهترین تجلی خود
را در فرمهای تیز و زاویه دار و رنگهای گرم و قرمز پیدا میکند. زنان هنرمند بلوچ در جستجوی تزیینات
ایدهآل خویش، با کنار هم قرار دادن تعداد بی شماری از عناصر بصری ساده و ابتد ایی مانند: مربع، مثلث و
لوز ی نقشهای مورد نظر خود را خلق میکنند. شاید نتوان سند دقیقی از تاریخچه هنر سوزن دوزی ارائه
نمود، اما میتوان در سنگ نگارهها و سفالهای پیش از تاریخ، اشکالی هندسی مشابه نقوش سوزن دوزی بلوچ
مشاهده کرد. در حقیقت »هنرمندان بلوچ با ارائه طرحها، نقش و نگارها، محیط، جامعه، باورها و رفتارها،
همچنین به اعتقاد برخی پژوهشگران و بر اساس شواهد موجود . خواستها و آرزوهای خودشان را بازگو میکنند
نقوش سوزن دوزی بلوچ قرابت و نزدیکی خاصی با نقوش سنگ نگارههای پیش از تاریخ دارد که همین قدمت
سوزن دوزی )سوچن دوچ(باعث شده بر جذابیت و اعتبار این هنر رازآلود افزون شود. به گفته برخی
پژوهشگران، خرید محصوالت سوزندوزی و هنر دست زنان بلوچ در بازارهای جهانی از سطح قابل قبولی
برخوردار بوده و هست. به طوری که فرانسه با بیشترین خرید مقام اول، آلمان دوم، آمریکا سوم و کشورهای
ژاپن، سوئیس، انگلیس و ایتالیا در ردههای بعدی خرید محصوالت سوزن دوزی بلوچ قرار داشتهاند.
این سوزن دوزی بسیار ارزشمند و فاخر است به طوری که در جشن های 2500 ساله شاهنشاهی ایران که از
تاریخ ۱2 تا ۱۶ اکتبر ۱۹۷۱ برابر با سه شنبه 20 مهر تا شنبه 2۴ مهر ۱۳50در تخت جمشید برگزار
شد.لباسهای فرح دیبا همسر محمدرضا شاه پهلوی از دست دوز های زنان بلوچ )بلوچی دوزی (بود. که هم
اکنون در موزه ها موجود می باشد.
